
Chinees
Chinees (Standaardmandarijn) wordt omgezet via het hanyu pinyin. Het is de internationaal aanvaarde standaard voor de omzetting van modern Chinees. De VRT gebruikt de omzetting zonder de diakritische tekens die de toon aangeven.
Pinyin is geen echt transcriptiesysteem: elk teken staat wel voor één bepaalde klank, maar de keuze van de tekens is niet gekoppeld aan de uitspraak in een bepaalde taal. Zo staat het teken q voor een tsj-achtige klank. Pinyin is dan ook niet juist te lezen zonder kennis van het systeem.
a | aa |
ai | aj |
an | an |
ang | ang |
ao | au |
ba | baa |
bai | baj |
ban | ban |
bang | bang |
bao | bau |
bei | bei |
ben | bən |
beng | bəng |
bi | bi |
bian | bjen |
biao | bjau |
bie | bje |
bin | bin |
bing | bing |
bo | bo |
bu | boe |
ca | tsa |
cai | tsaj |
can | tsan |
cang | tsang |
cao | tsau |
ce | tsə: |
cei | tsei |
cen | tsən |
ceng | tsəng |
cha | tsja |
chai | tsjaj |
chan | tsjan |
chang | tsjang |
chao | tsjau |
che | tsjə: |
chen | tsjən |
cheng | tsjəng |
chi | tsjie |
chong | tsjoeng |
chou | tsjoow |
chu | tsjoe |
chua | tsjwa |
chuai | tsjwaj |
chuan | tsjwan |
chuang | tsjwang |
chui | tsjweej |
chun | tsjwən |
chuo | tsjwo |
ci | tsie |
cong | tsoeng |
cou | tsoow |
cu | tsoe |
cuan | tswan |
cui | tsweej |
cun | tswən |
cuo | tswo |
da | daa |
dai | daj |
dan | dan |
dang | dang |
dao | dau |
de | də: |
dei | deej |
den | dən |
deng | dəng |
di | die |
dian | djen |
diao | djau |
die | dje |
ding | ding |
diu | djoow |
dong | doeng |
dou | doow |
du | doe |
duan | dwan |
dui | dweej |
dun | dwən |
duo | dwo |
e | ə: |
en | ən |
er | ə:r |
f | faa |
fan | fan |
fang | fang |
fei | feej |
fen | fən |
feng | fəng |
fo | fo |
fou | foow |
fu | foe |
ga | ĝaa |
gai | ĝaj |
gan | ĝan |
gang | ĝang |
gao | ĝau |
ge | ĝə: |
gei | ĝeej |
gen | ĝən |
geng | ĝəng |
gong | ĝoeng |
gou | ĝoow |
gu | ĝoe |
gua | ĝwaa |
guai | ĝwaj |
guan | ĝwan |
guang | ĝwang |
gui | ĝweej |
gun | ĝwən |
guo | ĝwo |
ha | haa |
hai | haj |
han | han |
hang | hang |
hao | hau |
he | hə: |
hei | heej |
hen | hən |
heng | həng |
hong | hoeng |
hou | hoow |
hu | hoe |
hua | hwaa |
huai | hwaj |
huan | hwan |
huang | hwang |
hui | hweej |
hun | hwən |
huo | hwo |
ji | dzjie |
jia | dzjaa |
jian | dzjen |
jiang | dzjang |
jiao | dzjau |
jie | dzje |
jin | dzjin |
jing | dzjing |
jiong | dzjoeng |
jiu | dzjoow |
ju | dzjuu |
juan | dzjuu·en |
jue | dzjuu·e |
jun | dzjun |
ka | kaa |
kai | kaj |
kan | kan |
kang | kang |
kao | kau |
ke | kə: |
kei | keej |
ken | kən |
keng | kəng |
kong | koeng |
kou | koow |
ku | koe |
kua | kwaa |
kuai | kwaj |
kuan | kwan |
kuang | kwang |
kui | kweej |
kun | kwən |
kuo | kwo |
la | laa |
lai | laj |
lan | lan |
lang | lang |
lao | lau |
le | lə: |
lei | leej |
leng | ləng |
li | lie |
lia | ljaa |
lian | ljen |
liang | ljang |
liao | ljau |
lie | lje |
lin | lin |
ling | ling |
liu | ljoow |
long | loeng |
lou | loow |
lu | loe |
lü | luu |
luan | lwan |
lüan | luu·en |
lüe | luu·e |
lun | lwən |
lün | lun |
luo | lwo |
ma | maa |
mai | maj |
man | man |
mang | mang |
mao | mau |
mei | meej |
men | mən |
meng | məng |
mi | mie |
mian | mjen |
miao | mjau |
mie | mje |
min | min |
ming | ming |
miu | mjoow |
mo | mo |
mou | moow |
mu | moe |
na | naa |
nai | naj |
nan | nan |
nang | nang |
nao | nau |
nei | neej |
nen | nən |
neng | nəng |
ni | nie |
nian | njen |
niang | njang |
niao | njau |
nie | nje |
nin | nin |
ning | ning |
niu | njoow |
nong | noeng |
nou | noow |
nu | noe |
nü | nuu |
nuan | nwan |
nüe | nuu·e |
nun | nwən |
nuo | nwo |
ou | oow |
pa | paa |
pai | paj |
pan | pan |
pang | pang |
pao | pau |
pei | peej |
pen | pən |
peng | pəng |
pi | pie |
pian | pjen |
piao | pjau |
pie | pje |
pin | pin |
ping | ping |
po | po |
pou | poow |
pu | poe |
qi | tsjie |
qia | tsjaa |
qian | tsjen |
qiang | tsjang |
qiao | tsjau |
qie | tsje |
qin | tsjin |
qing | tsjing |
qiong | tsjoeng |
qiu | tsjoow |
qu | tsjuu |
quan | tsjuu·en |
que | tsjuu·e |
qun | tsjun |
ran | ran |
rang | rang |
rao | rau |
re | rə: |
ren | rən |
reng | rəng |
ri | rie |
rong | roeng |
rou | roow |
ru | roe |
rua | rwaa |
ruan | rwan |
rui | rweej |
run | rwən |
ruo | rwo |
sa | saa |
sai | saj |
san | san |
sang | sang |
sao | sau |
se | sə: |
sei | seej |
sen | sən |
seng | səng |
sha | sjaa |
shai | sjaj |
shan | sjan |
shang | sjang |
shao | sjau |
she | sjə: |
shei | sjeej |
shen | sjən |
sheng | sjəng |
shi | sjie |
shou | sjoow |
shu | sjoe |
shua | sjwaa |
shuai | sjwaj |
shuan | sjwan |
shuang | sjwang |
shui | sjweej |
shun | sjwən |
shuo | sjwo |
si | sie |
song | soeng |
sou | soow |
su | soe |
suan | swan |
sui | sweej |
sun | swən |
suo | swo |
ta | taa |
tai | taj |
tan | tan |
tang | tang |
tao | tau |
te | tə: |
tei | teej |
teng | təng |
ti | tie |
tian | tjen |
tiao | tjau |
tie | tje |
ting | ting |
tong | toeng |
tou | toow |
tu | toe |
tuan | twan |
tui | tweej |
tun | twən |
tuo | two |
wa | waa |
wai | waj |
wan | wan |
wang | wang |
wei | weej |
wen | wən |
weng | wəng |
wo | wo |
wu | woe |
xi | sj'jie |
xia | sj'jaa |
xian | sj'jen |
xiang | sj'jang |
xiao | sj'jau |
xie | sj'je |
xin | sj'jin |
sj'jing | |
xiong | sj'joeng |
xiu | sj'joow |
xu | sjuu |
xuan | sjuu·en |
xue | sjuu·e |
xun | sjun |
ya | jaa |
yan | jen |
yang | jang |
yao | jau |
ye | je |
yi | jie |
yin | jin |
ying | jing |
yong | joeng |
you | joow |
yu | juu |
yuan | juu·en |
yue | juu·e |
yun | jun |
za | dzaa |
zai | dzaj |
zan | dzan |
zang | dzang |
zao | dzau |
ze | dzə: |
zei | dzeej |
zen | dzən |
zeng | dzəng |
zha | dzjaa |
zhai | dzjaj |
zhan | dzjan |
zhang | dzjang |
zhao | dzjau |
zhe | dzjə: |
zhen | dzjən |
zheng | dzjəng |
zhi | dzjie |
zhong | dzjoeng |
zhou | dzjoow |
zhu | dzjoe |
zhua | dzjwaa |
zhuai | dzjwaj |
zhuan | dzjwan |
zhui | dzjweej |
zhun | dzjwən |
zhuo | dzjwo |
zi | dzie |
zong | dzoeng |
zou | dzoow |
zu | dzoe |
zuan | dzwan |
zui | dzweej |
zun | dzwən |
zuo | dzwo |
Klemtoon
Het Chinees heeft geen dynamische klemtonen zoals wij die kennen. Het maakt wel gebruik van vier toonaccenten, die wij vaak niet horen. In de praktijk leggen we in het Nederlands meestal de klemtoon op de laatste lettergreep.
Voorbeelden
Beijing | beej·dzjing |
Deng Xiaoping | dəng sj'jau·ping |
Guangdong | ĝwang·doeng |
Ma Lin | maa lin |
Wang Hao | wang hau |
Chinese namen
Chinese namen bestaan meestal uit drie lettergrepen (karakters). De familienaam komt altijd eerst. Deng Xiaoping (of Deng Xiao Ping) is dus meneer Deng en niet meneer Xiaoping.
Een handig hulpmiddeltje als je twijfelt tussen familienaam en voornaam: de voornaam bestaat meestal uit twee lettergrepen, de familienaam meestal maar uit één. Wang Meihua is dus mevrouw Wang; Meihua, met twee lettergrepen, is haar voornaam.