
Magere Hein
Ton den Boon
Nieuwe feiten, Radio 1
2 november 2018
Rond Halloween zie je ze overal opduiken: mensen die zich verkleden als Magere Hein. Maar waar komt die vandaan? En welke uitdrukkingen over sterven kennen we nog?
Ton den Boon, de Nederlandse hoofdredacteur van de Dikke Van Dale, werkt aan een woordenboek waarin hij allerlei woorden en uitdrukkingen rond de dood verzamelt. “‘Magere Hein’ gebruiken we al lang. Het begrip komt vrijwel zeker uit het Duits. Daar sprak men in de achttiende eeuw al van ‘Freund Hein’ (‘vriend Hein’). Door zijn typische attributen kennen we hem ook onder aliassen als ‘knekelman’, ‘zeisenman’ of ‘benenman’. Hij is dezelfde persoon als ‘Pietje de Dood’.”
Ook ‘Pierke Pierlala’ is een naam waarmee de dood in sommige streken benoemd wordt. Maar niet in Gent, daar is Pierke een clown. Den Boon: “Dat komt omdat de dood geassocieerd wordt met de omgekeerde wereld. En dat heeft dan weer een link met carnaval. Het zijn twee aspecten die terugkomen in die ene naam.”
Ton den Boon heeft al heel wat uitdrukkingen verzameld voor zijn boek. Die kun je clusteren rond een bepaald perspectief op de dood.
Ton den Boon is voor zijn boek trouwens nog steeds op zoek naar synoniemen, mooie metaforen of literaire citaten die te maken hebben met de dood. Zelf ook ideeën? U kunt hem bereiken via tdb@taalbank.nl.